Protestantyzm
Protestantyzm to jedna z odmian chrześcijaństwa. Niewiele mniej popularna od katolicyzmu. Jej inicjatorami byli Marcin Luter i Jan Kalwin. Została zapoczątkowana w XVI wieku. Jest to druga doktryna chrześcijańska pod względem liczebności. Wyznaje ją około 40 proc. Obecnie w skład protestantyzmu wchodzi 2 tys. różnych ugrupowań i wspólnot wyznaniowych.
Do najważniejszych należą:
- baptyzm,
- ewangelikalizm,
- luteranizm,
- kalwinizm,
- zielonoświątkowcy.
Sama nazwa protestantyzmu oznacza sprzeciw wobec zakazu działania ruchu reformatorskiego. Symboliczną datą początku protestantyzmu jest 31 października 1517 roku. Doszło wtedy do wystąpienia niemieckiego zakonnika Marcina Lutera, który przybił na drzwiach katedry w Wittenberdze 95 tez krytykujących działania papieża Leona X. Wśród zarzutów znalazło się sprzedawanie odpustów jako forma pozyskiwania pieniędzy na budowę Bazyliki św. Piotra w Rzymie. Poza tym Kościół rzymskokatolicki w XVI wieku nie odgrywał już tylko znaczenia religijnego, coraz częściej jego wpływy widoczne były w polityce. Reformatorzy zwracali uwagę wiernych na gromadzenie majątku oraz demoralizacja duchowieństwa. Powiększająca się liczba zwolenników Lutera sprawiła, że wkrótce zaczęły powstawać nowe wyznania chrześcijańskie.
Kościół protestancki w odróżnieniu od katolicyzmu i prawosławia nie uznaje żadnych dodatkowych zapisów kościelnych, będących na równi traktowanych z Pismem Świętym. Wyznawców protestantyzmu można podzielić na dwa odłamy – fundamentalistów oraz liberałów. Pierwsi traktuje słowa Biblii dosłownie. Drudzy natomiast – symbolicznie. Kościół protestancki nie uznaje kultu Matki Boskiej, który należy się wyłącznie Bogu. Odrzuca też większość katolickich i prawosławnych sakramentów. Akceptowane są tylko chrzest i eucharystia.
Protestanci uznają pięć podstawowych zasad wiary. Pierwsza (sola scriptura) mówi, że tylko Pismo Święte jest źródłem informacji na temat wiary i chrześcijańskiego życia. Po drugie tylko wiarą i dobrymi uczynkami można przypodobać się Bogu (sola fide). Kolejna zasada (solus Christus) zaznacza, że jedynym Bogiem jest Jezus Chrystus, będący pośrednikiem pomiędzy Bogiem a człowiekiem. Czwarta reguła (sola gratia) dotyczy boskiej łaski, która jest darem dla grzesznego chrześcijanina. Po czwarte (soli Deo gloria) część i chwałę należy się tylko Bogu.
Protestantyzm aktualnie to wyznanie rozbite na szereg mniejszych części.