Wyznania chrześcijańskie
W ramach chrześcijaństwa funkcjonuje wiele wyznań, choć wewnętrzny podział ukazuje tylko dwie postawy. Chrześcijanie opierają swoją wiarę na powszechnym Kościele ustanowionym przez Jezusa Chrystusa, będącym wspólnotą ludzi dążących do zbawienia oraz wierzących w naukę głoszoną przez Syna Bożego.
Część wyznawców religii chrześcijańskiej uważa, że tym Kościołem jest zgromadzenie, do którego należy każdy z nich (chrześcijanie ekskluzywni), natomiast inni – że Kościół to niewidzialna wspólnota ludzi, których łączy jedna wiara, lecz dzieli wyznanie (chrześcijanie inkluzywni). Pierwsze z wymienionych podejść odmawia innym wyznaniom prawa do nazywania się chrześcijanami oraz do nawracania innowierców (tzw. prozelityzm). Drugie natomiast skłania do ekumenizmu i dostrzegania w innych wyznaniach pozytywnych czy inspirujących wartości.
Według klasycznego podziału chrześcijaństwo dzieli się na trzy główne odłamy:
- katolicyzm, który obejmuje rzymski katolicyzm, a także inne wyznania katolickie (miliard wiernych),
- wschodnia ortodoksja, do której należy prawosławie i kościoły wschodnie (300 mln wiernych),
- protestantyzm, czyli grupa do której zalicza się m.in. przedreformacyjne zbory waldensów i husytów, luteranizm, anglikanizm, kalwinizm, baptyzm, adwentyzm, unitaryzm, metodyzm, prezbiterianizm i pentakostalizm (0,5 miliarda wiernych)
Należy odróżniać wyznania chrześcijańskie od niechrześcijańskich kultów, takich jak Mormoni czy Świadkowie Jehowy, którzy nie uznają jednego z najważniejszych dogmatów wiary, czyli Trójcy Świętej.
Geneza rozłamu chrześcijaństwa na powyższe wyznania tkwi w reformacji, czyli „reformy” Kościoła katolickiego w XVI w. Wówczas narodziły się cztery głównie nurty protestantyzmu: reformowany, luterański, anglikański oraz anabaptystyczny. Z nich zaś powstało szereg innych, np. baptyści i prezbiterianie. Te nowe wyznania chrześcijańskie zaistniały w wyniku konfrontacji i konfliktów, prowadzących do podziału oraz oddzielenia. Oparte są one na rozbieżności w stosunku do interpretacji Pisma Świętego bądź przyjętej tradycji, a także poszukiwaniu wiary czy chęci reformy skostniałej struktury religii. Dzięki tej różnorodności każdy chrześcijanin może odnaleźć swoje miejsce we wspólnocie Chrystusa, która daje świadectwo Kościołowi.